Gaziantep’in Karkamış antik kenti, 35 hektarlık bir alana yayılan büyük bir arkeolojik alandır. Şu anda Suriye sınırlarının hemen ötesinde yer alan bu antik kent, hem Türk hem de İtalyan arkeologlardan oluşan bir ekip tarafından kazılmaktadır. Proje, Türk ve İtalyan üniversitelerinden arkeologlar ve öğrencilerin yanı sıra saha deneyimi kazanmak isteyen Türk öğrenciler tarafından da desteklenmektedir.
Karkamış antik kenti, tarihi boyunca birçok farklı medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Hitit İmparatorluğu’nun başkentlerinden biri olarak önemli bir role sahip olan kent, Asur ve Babil ticaret ağlarının merkezlerinden biriydi. Arkeologlar, kazılar sırasında M.Ö. 13. yüzyıla ait yüksek memurların mühürlerinin basıldığı bir arşiv keşfettiler ve Hitit İmparatorluğu’nun yönetim yapısı hakkında önemli bilgiler elde ettiler.
Kazılar sırasında ayrıca Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde bulunan M.Ö. 10. yüzyıla ait heykellere de rastlanmış ve antik kentin nasıl kullanıldığına dair daha fazla bilgi ortaya çıkarılmıştır. Ayrıca, antik kentte İmparator Suppiluliuma’nın (M.Ö. 14. yüzyıl) zamanında inşa edilen büyük bir sarayın araştırması da devam etmektedir.
Kazılar ve bulunan arkeolojik malzemelerin incelenmesinin yanı sıra, mimari konservasyon, zooarkeoloji, paleobotanik ve arkeometrik analizler de yapılmaktadır. Ayrıca, antik kenti ziyaret etmek isteyen turistlere hizmet verecek olan arkeolojik parkın yönetimi de yerel yönetimlerle iş birliği içinde yürütülmektedir.
Karkamış antik kenti, halen sadece %10’u kazılmış durumdadır, bu da yeni keşiflerin yapılması için büyük bir potansiyel barındırdığı anlamına gelmektedir. Ancak, yeni keşiflerin sadece uzun vadeli bir vizyonla ve kazı sezonları arasında yeterli zamanın ayrılmasıyla gerçekleşebileceği vurgulanmaktadır.
Proje kapsamında gerçekleştirilen mimari çalışmalar, antik yapıların korunmasına büyük önem vermektedir. Çözümler düşük profilli ve çevreye saygılı olarak tasarlanmıştır. Aynı zamanda, antik kentte yapılan keşiflerin turistlere daha yakından görülebileceği bir şekilde sunulması ve mikro kazılara olanak tanınması için çatı projesi geliştirilmiştir.
Açılışın yapılacağı 29 Eylül 2024 tarihinden sonra, Karkamış antik kentinin tanıtımının artması ve turist sayısında büyük bir artış beklenmektedir. Bu durum, Gaziantep’e ekonomik olarak önemli bir katkı sağlayacak ve bölgedeki kültürel mirasa daha fazla ilgi çekecektir. Projenin diğer arkeolojik alanlara da örnek olması ve koruma çalışmalarının zarif tasarımla bir araya getirilmesi umulmaktadır.